Ý nghĩa của đồng dao đối với sự phát triển ngôn ngữ của trẻ mầm non

Khoá luận tốt nghiệp Khoa Giáo dục Tiểu học ngi vi con ngi. Núi n ng dao khụng th khụng k n trũ chi dõn gian, vỡ hu ht cỏc trũ chi dõn gian u gn lin vi nhng bi ng dao, ng dao v trũ chi dõn gian l cht keo kt ni nhng tỡnh bn trong sỏng, ngõy th gia l tr vi nhau [1,159]. Theo chỳng tụi trũ chi dõn gian l nhng trũ chi cú ngun gc t trong lao ng sn xut, l nhu cu vui chi gii trớ v t nhng c vng ca con ngi. Qua ú trũ chi dõn gian mụ phng li nhng hot ng sn xut, hnh vi ng ca con ngi trong i sng sinh hot hng ngy. Nú phn ỏnh nhng mi quan h ca con ngi vi thiờn nhiờn, vi xó hi v gia con ngi vi nhau. Khi chi cỏc trũ chi dõn gian cựng kt hp c ng dao hay hỏt nhng khỳc ng dao tr c rốn luyn k nng núi, k nng phỏt õm qua ú ó gúp phn khụng nh cho s phỏt trin ngụn ng ca tr la tui mm non. 1.3. Khỏi nim v phỏt trin ngụn ng cho tr mm non U.Sinxki ó khng nh: Ting m l c s ca mi s phỏt trin, l vn quý ca mi tri thc. T ú, cú th thy rng ngụn ng cú vai trũ rt to ln trong cuc sng ca con ngi. Ngụn ng l phng tin giao tip, ng thi l cụng c ca t duy. Nh ngụn ng con ngi cú th trao i vi nhau nhng hiu bit, truyn cho nhau nhng kinh nghim hay tõm s vi nhau nhng ni nim thm kớn v.v Ngụn ng úng vai trũ quan trng trong quỏ trỡnh giỏo dc tr tr thnh nhng con ngi phỏt trin ton din: V mt o c: Ngụn ng gúp phn khụng nh vo vic trang b cho tr di do nhng hiu bit v nhng nguyờn tc, chun mc o c, rốn luyn cho tr nhng tỡnh cm v hnh vi o c phự hp vi xó hi m tr ang sng. V mt trớ tu: Thụng qua ngụn ng tr cú th nhn thc th gii xung quanh mt cỏch sõu rng, rừ rng, chớnh xỏc. Ngụn ng giỳp tr tich cc sỏng Vũ Lệ Huyền 13 K32 Giáo dục Mầm non Khoá luận tốt nghiệp Khoa Giáo dục Tiểu học to trong hot ng trớ tu. Bi vy m vic phỏt trin trớ tu cho tr khụng th tỏch ri vi vic phỏt trin ngụn ng. V mt th lc: tin hnh c cỏc hot ng trng mm non nh n, ng, th dc, giỏo viờn cn thit phi s dng ngụn ng hng dn tr thc hin tt cỏc yờu cu do mỡnh t ra. Khụng ch th ngụn ng cũn l cụng c ng viờn, khớch l tr giỳp tr phỏt trin tt. V mt thm m: Ngụn ng gúp phn vo quỏ trỡnh giỏo dc cho tr nhng tỡnh cm thm m cao p. S phỏt trin chm ch v mt ngụn ng cú nh hng rt ln n s phỏt trin ton din ca tr. Vỡ vy cỏc nh giỏo dc cn phi ra c nhng nhim v, ni dung v phng phỏp phỏt trin ngụn ng cho tr ỳng lỳc v phự hp vi la tui, to iu kin thun li tr phỏt trin tt nht. 1.4. ng dao - ni dung giỏo dc quan trng trong trng mm non Trng mm non l cỏi nụi khụng ch n gin l nuụi dng, chm súc m cũn giỏo dc tr, giỳp cỏc em phỏt trin ton din v c - trớ - th m. ú cng chớnh l hnh trang cỏc em sn sng bc vo lp mt. Lm quen vi tỏc phm vn hc l c s tr tip thu mụn Ting Vit trng Tiu hc. Lm quen vi mụi trng xung quannh l c s tr hc mụn T nhiờn - xó hi. Tr tp tụ to nờn tin cho tr Tp vit v Chớnh t. Tr lm quen vi toỏn l c s tr tip thu mụn toỏn hc c lp mt. truyn t cho cỏc em nhng tri thc s ng v mụi trng xung quanh, tỏc phm vn hc, toỏn hc, thỡ cn cú s phi hp cht ch, hi hũa gia rt nhiu phng phỏp giỏo dc. Di õy l bng thng kờ mt s phng phỏp giỏo dc thng c s dng trong trng mm non. Vũ Lệ Huyền 14 K32 Giáo dục Mầm non Khoá luận tốt nghiệp Khoa Giáo dục Tiểu học Phng STT Hỡnh thc phỏp Phng tin Lu ý giỏo dc - L phng phỏp c s dng rng rói trong tt c 1 - Tip xỳc vt - vt tht cỏc mụn hc trng mm Trc tht - Mụ hỡnh non. quan - Quan sỏt - Tranh nh - Cú th tớch hp vi - Tham quan. - Bng a. phng phỏp dựng li, trũ chi, t hiu qu cao trong giỏo dc. - Trờn lp - L mt trong nhng + Ging gii phng phỏp quan trng v + Thuyt trỡnh c s dng nhiu nht + Hng dn Dựng li + Chdn 2 - Li núi trong trng mm non, - Ging c, k khụng ch vi hot ng + Nhc nh (th, chuyn, ca hc tp m cũn vi hot + m thoi dao, dõn ca) + c, k ng vui chi - Cú th phi hp vi tt c chuyn cỏc phng phỏp giỏo dc - Ngoi gi khỏc. + Trũ chuyn. 3 Trờn lp - Li núi - Tr c tham gia v hot Thc trong cỏc gi - dựng, ng tớch cc vo cỏc hot hnh hc chi. - Ngoi gi Vũ Lệ Huyền ng: Hc tp, vui chi, lao ng 15 K32 Giáo dục Mầm non Khoá luận tốt nghiệp hc Khoa Giáo dục Tiểu học khi tr - L phng phỏp ụn tham gia mi luyn, cng c nờn c s hot ng. dng v kt hp trong cỏc tit hc ca tr. - õy l mt phng phỏp - Trờn lp, - dựng, hp dn vi tr trong gi hc chi - Nờn s dng hp lý trong - Ngoi lp - Li núi hc. cỏc tit hc s t hiu qu - Vựng khụng cao trong cụng tỏc giỏo dc gian trong v tr 4 Trũ chi ngoi lp. - L phng phỏp phự hp vi c im tõm lý tr, cú tỏc ng mnh vo tõm lý nờn tr s tip thu tri thc ca gi hc mt cỏch d dng - c s dng trong tt c cỏc mụn hc ca tr. Bng s 1: Bng thng kờ nhng phng phỏp giỏo dc thng xuyờn s dng trong trng mm non. Ngoi bn phng phỏp giỏo dc trng tõm trờn cũn rt nhiu phng phỏp giỏo dc khỏc c s dng v t hiu qa nht nh. Nhng tr cú th tham gia vo cỏc hot ng hc tp, vui chi v ỏp ng c nhu cu ca nhng hot ng ny, ũi hi tr phi cú mt vn ngụn ng nht nh. Giỏo viờn mm non phi nm vng nhng phng phỏp giỏo dc phỏt trin ngụn ng cỏc em. Vũ Lệ Huyền 16 K32 Giáo dục Mầm non Khoá luận tốt nghiệp Khoa Giáo dục Tiểu học Qua quỏ trỡnh tỡm hiu, nghiờn cu chỳng tụi nhn thy bn phng phỏp nờu trờn l nhng phng phỏp quan trng thỳc y s phỏt trin ngụn ng ca tr mt cỏch mnh m v nhanh chúng. Nhúm phng phỏp dựng li c th s dng phng tin ca dao, dõn ca v nhúm phng phỏp trũ chi kt hp ca dao, dõn ca, ng dao cú ý ngha vụ cựng ln phỏt trin ngụn ng cho tr, giỳp tr tip thu tri thc mt cỏch thoi mỏi, nh nhng,... õy cú th coi l mt mụi trng tt giỳp cho ngụn ng ca tr phỏt trin nhanh chúng. Hay chớnh cỏc bi ng dao ó tỏc ng tớch cc, hiu qu cho s phỏt trin ngụn ng ca tr la tui mm non. 1.5. Phõn loi ng dao ng dao Vit Nam l mt b phn rt phong phỳ v a dng c v s lng v th loi. Theo tỏc gi Trn Gia Linh ng dao c chia lm nm ch ln [3,4]: ng dao v thiờn nhiờn, t nc (Trng mc; ễng trng ụng trng; Ting con chim ri; Con voi; Mốo trố cõy cau;...) ng dao gn vi nhng trũ chi la tui nh (Chuyn th; Rng rn; Th a ba ba; Nu na nu nng; Chi chi chnh chnh; Kộo ca la x; Xa cỏ mố;...) ng dao mụ phng cỏc hot ng sn xut tp cho tr em thnh ngi lao ng (Nghộ bu nghộ bn; Ta bo trõu ny; Nh n; Thng con ba ba; Sờn sn sn sờn;...) ng dao cha ng nhng t tng ng nghnh v trớ thụng minh ca tr (Chim ri, sỏo su; Lỳa ngụ, u nnh; ễng tin ụng tiờn; Con g cc tỏc; Thng bm; Thng cui; Chim chớch chũe;...) ng dao hỏt ru (Cỏi ng my ng cho lõu; Con cũ u cc b ao; Con cũ m i n ờm; Thng cui ngi gc cõy a; Cỏi bng l cỏi bng bang; Con g cc tỏc; B cũng i ch; Ngy no em bộ;...) Vũ Lệ Huyền 17 K32 Giáo dục Mầm non Khoá luận tốt nghiệp Khoa Giáo dục Tiểu học ng dao cú th núi l mt kho tng hc thc bỡnh d nhng vụ cựng v i. Theo quan im ca mỡnh tỏc gi Nguyn Ngha Dõn ó chia ng dao thnh bn b phn sau: ng dao tr em hỏt ng dao tr em hỏt - tr em chi ng dao hỏt ru Tr em vui Mi nh nghiờn cu li cú s phõn chia khỏc nhau v ng dao da vo hỡnh thc v ni dung m nú phn ỏnh. Chỳng tụi xin c lm rừ hn v s khỏc bit gia trũ chi cú ng dao v ng dao trong phn tip theo. 1.6. iu khỏc bit gia ng dao v ng dao trong trũ chi ng dao gn lin vi ngi dõn Vit Nam t khi th tr n lỳc trng thnh. ú l nhng k nim gn lin vi que chuyn, qu bi, nhng ting reo hũ vui sng trong nhng ờm trng sỏng, Vi tr em la tui mm non ng dao nh l trũ chi. Tr hỏt cho vui mm, vui tai, khụng cn bit n ý ngha. i vi tr la tui mu giỏo nh v mu giỏo ln thỡ khụng ch n thun c, hỏt nhng khỳc ng dao nh tr mu giỏo bộ na. Chỳng va hỏt, c ng dao ng thi chi nhng trũ chi lý thỳ. Nu ch c ng dao giỳp tr phỏt õm, tp núi, hay ch c cho vui thụi thỡ cỏc em s dn thy nhm chỏn, vic kt hp ng dao vi trũ chi ó to nờn sc hp dn, thu hỳt cỏc em, tha món nhu cu ca cỏc em. Chi chớnh l ngi bn ng hnh ca tr, l cuc sng ca tr m thiu nú tr khụng th phỏt trin c. Vi nhc iu v ngụn t hn nhiờn, n gin,ng dao to nờn iu kin thun li cỏc em phỏt trin vn t ca mỡnh. Khi kt hp vi trũ chi, ng dao khụng ch giỳp tr phỏt trin ngụn ng m cũn phỏt trin t duy, kh nng vn ng, giỳp tr khe mnh c v vt cht v tinh thn. Vũ Lệ Huyền 18 K32 Giáo dục Mầm non